Bệnh tiểu đường có thể ‘chữa khỏi’ được? Cứ 100 người thì có 1 người có thể đạt được mức đường huyết bình thường và không cần dùng thuốc

Cứ 100 người thì có 1 người bị tiểu đường “khỏi bệnh”?

“Người ta nói rằng một khi đã mắc bệnh tiểu đường thì phải chung sống với nó cả đời (không thể chữa khỏi).”

Tuy nhiên, thực tế cho biết rằng trong số những người đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và bắt đầu điều trị, có một số bệnh nhân đã thực hiện cải thiện lối sống bao gồm chế độ ăn uống và vận động, điều trị tạm thời bằng thuốc, phẫu thuật giảm cân hoặc kết hợp giữa chúng để cải thiện đường huyết đến gần mức bình thường và không cần dùng thuốc.

Mặc dù không phải là trạng thái hoàn toàn “khỏi bệnh” nhưng trạng thái mất đi các triệu chứng và giá trị xét nghiệm không bình thường do bệnh được gọi là “giảm triệu chứng”.

Bệnh tiểu đường tuýp 2, chiếm 95% số ca tiểu đường ở người Nhật, là một bệnh được cho là phát sinh do yếu tố di truyền khi hormone giúp hạ đường huyết là insulin bị khó tiết ra (sự suy giảm tiết insulin) và yếu tố môi trường khi insulin trở nên khó hoạt động (sự kháng insulin), dẫn đến tăng đường huyết.

Nguyên nhân của sự kháng insulin được cho là do béo phì. Ở nước ngoài, đã được báo cáo rằng trong trường hợp những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và có mức béo phì nặng, khi cải thiện đến trạng thái cân nặng lành mạnh, bệnh tiểu đường có thể giảm triệu chứng.

Tuy nhiên, ở nước Nhật, chưa rõ mức độ “giảm triệu chứng” của bệnh nhân và những người mắc bệnh nào dễ dàng giảm triệu chứng.

Hơn nữa, vẫn chưa rõ ràng về việc những người đã “giảm triệu chứng” có thể duy trì trạng thái đó trong thời gian dài như thế nào.

Bệnh nhân béo phì và giảm cân nhiều có xu hướng “giảm triệu chứng”

Nhóm nghiên cứu của Đại học Niigata đã phân tích dữ liệu lâm sàng trong thời gian dài của khoảng 48.000 bệnh nhân tiểu đường đang tiếp tục đến các cơ sở chuyên khoa tiểu đường trên toàn quốc do Hội nghiên cứu quản lý dữ liệu tiểu đường (JDDM) sở hữu.

JDDM là tổ chức có sự tham gia của các bác sĩ lâm sàng tiểu đường trên toàn quốc, đã tích lũy dữ liệu lâm sàng của bệnh nhân tiểu đường từ năm 2001 dựa trên phần mềm hỗ trợ chẩn đoán và điều trị tiểu đường. Từ dữ liệu đó, nhiều kết quả đáng chú ý đã được công bố.

Kết quả là, những điều sau đây cơ bản đã được làm rõ.

• Có khoảng 1 trong 100 bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 ở Nhật Bản đạt được “giảm triệu chứng [trạng thái HbA1c duy trì dưới 6,5% trong ít nhất 3 tháng mà không sử dụng thuốc]”. Đặc biệt, có xu hướng nhiều trường hợp “giảm triệu chứng” trong nhóm bệnh nhân có thừa cân và giảm cân đáng kể. Tần suất “giảm triệu chứng” tăng lên 2,5 lần trong nhóm người giảm cân từ 5% đến 9,9% trong một năm và tăng lên 5 lần trong nhóm người giảm cân hơn 10%.
• Có xu hướng nhiều trường hợp “giảm triệu chứng” trong nhóm “thời gian kể từ khi được chẩn đoán tiểu đường ngắn”, “giá trị chỉ số quản lý đường huyết HbA1c thấp”, “người béo phì có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao”, “người có mức giảm cân trong một năm lớn” và “người không nhận điều trị thuốc”.
• Ở những người giảm cân hơn 5% trong một năm, có xu hướng thấp hơn khả năng tái phát sau “giảm triệu chứng”, có nghĩa là trạng thái “giảm triệu chứng” có xu hướng tiếp tục duy trì lâu dài.

Nghiên cứu này do Tiến sĩ KAZUYA Fujiwara, Giáo sư Hiroshi Sone và nhóm nghiên cứu thuộc lĩnh vực Huyết học, Nội tiết và Chuyển hóa, Khoa Nghiên cứu Y học, Đại học Niigata thực hiện. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí “Diabetes, Obesity and Metabolism”.

Liệu người Nhật có thể “thuyên giảm” bệnh tiểu đường như người phương Tây?

Người châu Á, bao gồm người Nhật, so với người châu Âu, thường có khả năng tiết insulin thấp hơn và cơ chế phát triển và ảnh hưởng của béo phì khác nhau, ngay cả trong nhóm bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.

Do đó, trước đây cho rằng tỷ lệ giảm triệu chứng tiểu đường ở người Nhật thấp hơn so với người châu Âu và tiểu đường được coi là không thể chữa khỏi.

Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, lần đầu tiên đã được xác nhận rằng ngay cả ở người Nhật, cũng như người châu Âu, có khoảng 1 trên 100 người đạt được “giảm triệu chứng”.

Trước đây, các nghiên cứu đã đo lường cân nặng và giá trị HbA1c trong khoảng thời gian từ 3 đến 6 tháng, vì vậy việc hiểu chính xác tần suất “giảm triệu chứng” và các yếu tố liên quan đã gặp khó khăn.

Trong nghiên cứu này, việc sử dụng dữ liệu của các bệnh nhân tiểu đường đang tiếp tục đến các cơ sở chuyên khoa tiểu đường đã cho phép theo dõi cân nặng, giá trị HbA1c và quá trình điều trị thuốc trong khoảng thời gian ngắn từ 1 đến 2 tháng.

Hơn nữa, bằng việc phân tích dữ liệu lớn của khoảng 48.000 người, đã có thể phân loại chi tiết theo tuổi tác, giá trị đường huyết, BMI và mức độ giảm cân.

Ngoài ra, việc sử dụng các tiêu chuẩn được thống nhất quốc tế đã cho phép so sánh không chỉ với nghiên cứu châu Âu mà còn với người Nhật, và cũng có thể nghiên cứu sự khác biệt về cơ chế cải thiện đường huyết theo từng chủng tộc.

Điều quan trọng là kiểm soát cân nặng bằng cách cải thiện lối sống và điều trị ngay từ giai đoạn đầu

“Có nhiều người Nhật bị tiểu đường, ngay cả khi chỉ có chỉ số BMI không cao như người châu Âu, vì di truyền, khả năng tiết insulin của họ yếu hơn. Tuy nhiên, từ kết quả nghiên cứu này, chúng ta đã thấy rằng việc tham gia vào điều trị như thay đổi chế độ ăn uống và vận động có thể dẫn đến giảm triệu chứng tiểu đường từ việc giảm cân khoảng 5%,” nhóm nghiên cứu đã nêu.

“Trước đây đã nói rằng ‘tiểu đường không thể chữa khỏi’, nhưng dựa trên nghiên cứu này, chúng ta đã chứng minh rằng ngay cả khi được chẩn đoán mắc tiểu đường, việc cải thiện lối sống và điều trị thuốc từ giai đoạn sớm, kết hợp với việc giảm cân, có thể đạt được sự giảm triệu chứng tiểu đường tuýp 2“.

Hơn nữa, dựa trên nghiên cứu này, cũng đã cho thấy rằng việc duy trì quản lý cân nặng hợp lý và đi khám định kỳ sau khi đạt được “giảm triệu chứng” có thể là quan trọng để ngăn ngừa tái phát sau giai đoạn giảm triệu chứng.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng “vì nghiên cứu này là một nghiên cứu quan sát, không chỉ ra mối quan hệ nguyên nhân và kết quả, trong tương lai, cần tiến hành nghiên cứu can thiệp bằng hướng dẫn lối sống và điều trị thuốc để xác nhận thực tế có bao nhiêu người đạt được giảm triệu chứng và giữ được trạng thái giảm triệu chứng”.

“Hơn nữa, chúng tôi dự định tiếp tục phân tích các yếu tố liên quan đến giảm triệu chứng dựa trên dữ liệu đã thu thập được, làm sáng tỏ cách nào để nhiều người hơn có thể đạt được giảm triệu chứng và áp dụng kết quả vào việc chẩn đoán và điều trị tại bệnh viện”, nhóm nghiên cứu đã nhấn mạnh.

https://kienthuctieuduong.vn/
(Nguồn: Viện nghiên cứu thông tin y tế và sức khoẻ Nhật Bản)