Chất đồng vận thụ thể GLP-1
Danh mục nội dung
1. Tác dụng
GLP-1 ban đầu là một hormon trong cơ thể hoạt động để làm giảm lượng đường trong máu.
Chất đồng vận thụ thể GLP-1 là một loại thuốc để bổ sung GLP-1 này từ bên ngoài cơ thể.
Trong điều trị đái tháo đường hiện nay, mục tiêu là có thể làm giảm chỉ số HbA1c dưới 7%※, khi bệnh nhân không đạt được mục tiêu ngay cả khi điều trị bằng thuốc uống, chất đồng vận thụ thể GLP-1 có thể hỗ trợ lúc này.
Mặt khác, chất đồng vận thụ thể GLP-1 không hoạt động tại thời điểm đói mà chỉ hoạt động khi lượng đường trong máu tăng cao khi ăn và được cho không gây hạ đường huyết. Tuy nhiên, khi sử dụng chất đồng vận thụ thể GLP-1 kết hợp với thuốc SU và insulin, cần chú ý đến tình trạng hạ đường huyết.
Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc để làm giảm lượng đường trong máu có thể gây tăng cân, nhưng chất đồng vận thụ thể GLP-1 là thuốc không làm tăng cân.
※ HbA1c <7% là giá trị mục tiêu để phòng ngừa các biến chứng.
Trường hợp gặp khó khăn trong điều trị do các tác dụng phụ như hạ đường huyết hoặc các lý do khác, sẽ điều chỉnh hướng đến HbA1c <8%.
2. Cơ chế giảm lượng đường trong máu
Khi ăn uống và thức ăn đi vào đường tiêu hóa, GLP-1 được tiết ra từ ruột non, một phần của nó được vận chuyển trong máu đến tuyến tụy. GLP-1 đến tụy sẽ kích thích tuyến tụy “tiết insulin”. Và nhờ đó insulin được tiết ra từ tuyến tụy, lượng đường trong máu giảm xuống.
Nếu cơ chế này hoạt động tốt và khi chưa ăn hay nói cách khác khi lượng đường trong máu không cao, GLP-1 không được tiết ra và insulin không xuất hiện.
3. Chỉ định dùng thuốc
Chất đồng vận thụ thể GLP-1 bao gồm thuốc tiêm 1~2 lần 1 ngày (3 loại) và thuốc được tiêm mỗi tuần một lần (2 loại).
4. Hướng dẫn dùng thuốc
Việc dùng các chất đồng vận thụ thể GLP-1 được chính bệnh nhân thực hiện bằng cách sử dụng dụng cụ tiêm chuyên dụng dành riêng cho mỗi loại thuốc (ống tiêm, bút tiêm, bơm tiêm tự động).
Cách sử dụng khác nhau tùy thuộc vào dụng cụ tiêm, nhưng một loại dụng cụ tiêm mới (bơm tiêm tự động) đã được tạo ra để những người không quen việc tiêm có thể sử dụng đơn giản và thao tác chính xác.
5. Các loại dụng cụ tiêm
Ống tiêm
Bơm thuốc từ lọ (vial) vào ống tiêm và tiêm.
Bút tiêm
Là một dụng cụ tiêm có hình cái bút.
Dung dịch thuốc được đổ đầy trong bút, nhưng sử dụng, bệnh nhân cần lắp kim tiêm.
Có loại có thể điều chỉnh liều lượng khi sử dụng và có loại chứa đủ lượng thuốc trong một liều dùng.
Bơm tiêm tự động
Chỉ bằng cách nhấn nút, một liều thuốc đã được đổ đầy từ trước sẽ tự động được tiêm.
Loại dụng cụ này không cần lắp kim tiêm và sử dụng hết một lần.
6. Trường hợp bệnh nhân phù hợp sử dụng chất đồng vận thụ thể GLP-1
Bệnh nhân được điều trị bằng chất đồng vận thụ thể GLP-1 là bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.
Điều trị bằng insulin là một liệu pháp bổ sung insulin từ bên ngoài vào cơ thể nhưng chất đồng vận thụ thể GLP-1 là một cách điều trị để thúc đẩy tuyến tụy tiết ra insulin, vì vậy đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 do thiếu sự tiết insulin từ tuyến tụy, cách điều trị bằng chất đồng vận thụ thể GLP-1 là không thích hợp.
Trong trường hợp bệnh tiểu đường tuýp 2, chất đồng vận thụ thể GLP-1 được sử dụng cho nhiều bệnh nhân từ những người đã dùng loại thuốc làm giảm đường huyết ở giai đoạn đầu của bệnh tiểu đường đến những người điều trị bằng nhiều loại thuốc uống nhưng không đạt được giá trị HbA1c tiêu chuẩn.
7. Những điều cần chú ý
Triệu chứng về đường tiêu hóa
Khi sử dụng chất đồng vận thụ thể GLP-1 lần đầu sẽ xuất hiện các triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy, táo bón,…
Trong nhiều trường hợp, triệu chứng này sẽ giảm sau một thời gian, nhưng nếu bệnh nhân lo ngại về các triệu chứng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Hạ đường huyết
Người ta nói rằng các chất đồng vận thụ thể GLP-1 không hoạt động khi bệnh nhân trong tình trạng đói mà chỉ hoạt động khi lượng đường trong máu tăng tăng cao khi ăn, vì vậy thuốc không gây hạ đường huyết.
Tuy nhiên, khi sử dụng kết hợp với thuốc SU và insulin, cần chú ý đến tình trạng hạ đường huyết.
8. Câu hỏi thường gặp
Nếu bắt đầu sử dụng chất đồng vận thụ thể GLP-1 thì sẽ không được ngừng lại?
Trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2, không chỉ khi lượng đường trong máu không giảm mà còn khi kiểm soát đường huyết không tốt cũng cần xem xét lại và điều chỉnh việc điều trị như giảm thuốc hoặc thay đổi sang các loại thuốc khác.
Ví dụ, có thể đổi thuốc tiêm như chất động vận thụ thể GLP-1 thành thuốc uống.
Nếu bệnh nhân không hiểu về thuốc hay có điều gì phải lo lắng, hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ.
Bạn đang xem bài viết về: Chất đồng vận thụ thể GLP-1 tại chuyên mục Các loại thuốc
https://kienthuctieuduong.vn/
(Nguồn: Viện nghiên cứu thông tin y tế và sức khoẻ Nhật Bản)
