Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2
Đầu tiên, mọi người sẽ được chẩn đoán xem có bị bệnh tiểu đường không và sau đó mới chẩn đoán loại bệnh tiểu đường mắc phải.
Danh mục nội dung
1. Chẩn đoán bệnh tiểu đường
Nếu đang nghi ngờ bản thân mắc bệnh tiểu đường, mọi người cần kiểm tra và xem xét kỹ hơn về tiền sử bệnh tật của mình và gia đình (xem thêm bảng 1). Chẳng hạn như bệnh tiểu đường do ty thể và bệnh tiểu đường ở người trưởng thành khởi phát ở tuổi vị thành niên (MODY)…sẽ được chẩn đoán dựa trên các yếu tố di truyền.
Bảng 1: Những điểm cần chú ý về lịch sử bệnh tật của người nghi ngờ bị tiểu đường
(1) Tình trạng bệnh hiện tại
- Triệu chứng: Khát nước, uống nhiều nước, đa niệu, cân nặng giảm, dễ mệt mỏi, suy giảm thị lực, cảm giác tê tay chân, chứng đau cách hồi, rối loạn chức năng cương dương, không có kinh nguyệt, đổ mồ hôi bất thường, táo bón, hoại thư- hoại tử bàn chân…
- Xem xét động cơ đi khám bệnh
- Kết quả những lần khám bệnh trước đây
>> Xem thêm bài viết hữu ích cho mọi người: “Triệu chứng bệnh tiểu đường” – Tổng hợp đầy đủ & chi tiết các triệu chứng người bệnh tiểu đường có thể gặp phải trong quá trình khởi phát và tiến triển bệnh.
(2) Tiền sử bệnh tật
- Có mắc các bệnh như bệnh tụy, bệnh nội tiết, bệnh gan, phẫu thuật cắt dạ dày…hay không?
- Biến động cân nặng: sự thay đổi cân nặng dựa trên cân nặng năm 20 tuổi và cân nặng tối đa trước đây
- Lịch sử mang thai – sinh con: Phụ nữ có từng mắc các tình trạng như tăng đường huyết, xuất hiện đường trong nước tiểu khi mang thai trước đây, tiểu đường thai kỳ, bị sảy thai, sinh con dị tật, cân nặng quá mức hoặc nhẹ cân không?
(3) Lịch sử gia đình: Gia đình có người từng bị tiểu đường và béo phì không?
(4) Lịch sử điều trị bệnh: Lịch sử điều trị bệnh trong quá khứ và có biến chứng hay không?
(5) Lối sống trước đây và hiểu biết về bệnh: chế độ ăn uống, sở thích, việc uống rượu…
Tiếp theo, để xác định chính xác có bị tiểu đường không, quy trình chẩn đoán sẽ được thực hiện dựa theo lưu đồ (flowchart) trong Hình 2. Nếu cả chỉ số đường huyết và HbA1c của bệnh nhân đều nằm ở mức loại tiểu đường, người đó được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường. Mặt khác, nếu chỉ có 1 trong 2 chỉ số trên nằm ở mức loại tiểu đường, bệnh nhân sẽ được tiến hành các kiểm tra lại.
Hình 2: Quy trình chẩn đoán bệnh tiểu đường
2. Video 3 phút về tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường
>> Mọi người có thể xem thêm các chuyên đề khác tại Chuyên mục: “Video 3 phút học về bệnh tiểu đường” trên trang Kiến thức tiểu đường.
3. Chẩn đoán loại bệnh tiểu đường
Sau khi chẩn đoán bệnh tiểu đường, người bệnh sẽ tiến hành chẩn đoán loại bệnh tiểu đường (Xem thêm chi tiết những điều cần lưu ý trong chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 tại bảng 3). Tuy nhiên, trên thực tế, khi bản thân nghi ngờ mắc bệnh tiểu đường, mọi người thường xác định được luôn loại bệnh tiểu đường mình mắc phải (đôi khi, cũng có những trường hợp mọi người không thể tự chẩn đoán rõ ràng bệnh tiểu đường tuýp 1 hoặc tuýp 2).
Chẩn đoán loại bệnh tiểu đường không thể được thực hiện ngay trong lần khám bệnh đầu tiên. Ví dụ như cần phải mất 1 tuần để nhận kết quả đo tự kháng thể đặc trưng tuyến tụy và đôi khi bệnh nhân cần phải xác nhận lại đầy đủ tiền sử bệnh tật của bản thân.
Có một số trường hợp đặc biệt, ngay cả bị bệnh tiểu đường tuýp 2 cũng có thể bị đồng khởi phát tình trạng ketosis. Và cũng có trường hợp bệnh tiểu đường tuýp 1 ở người bị béo phì, cao tuổi, gia đình có người bị tiểu đường. Tuy nhiên, khi nghi ngờ bị bệnh tiểu đường tuýp 1, cần phải kiểm tra tự kháng thể đảo tụy và đo khả năng bài tiết insulin, kết quả kiểm tra sẽ giúp chẩn đoán bệnh rõ ràng.
Bảng 3: Những điểm cần lưu ý trong chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2
| Những điểm dễ nghi ngờ bệnh tiểu đường tuýp 1 | Những điểm dễ nghi ngờ bệnh tiểu đường tuýp 2 |
| (1) Dương tính với ketone trong nước tiểu, có tình trạng ketoacidosis | (1) Rối loạn chuyển hóa glucose được chỉ ra khi khám bệnh |
| (2) Thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng đến khi đường huyết tăng cao là rất ngắn | (2) Có tiền sử béo phì |
| (3) Bệnh xuất hiện ở trẻ nhỏ và người trẻ tuổi | (3)Có người trong gia đình bị tiểu đường |
| (4) Không có tiền sử béo phì | (4) Có bất thường được chỉ ra trong kiểm tra phân tích nước tiểu |
| (5) Trong gia đình không có người bị tiểu đường, chỉ có họ hàng xa bị tiểu đường | |
| (6) Dương tính về tự kháng thể đặc trưng tuyến tụy |
Các tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường trước khi mang thai và chẩn đoán các loại bệnh tiểu đường này được thực hiện giống tiêu chuẩn chẩn đoán trong “Hướng dẫn điều trị bệnh tiểu đường” của Hiệp hội Tiểu đường Nhật Bản. Việc chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 đóng vai trò rất quan trọng, giúp bệnh nhân có thể điều trị sớm và có phương hướng điều trị cụ thể, ngăn ngừa các biến chứng bệnh tiểu đường có thể xảy ra ảnh hưởng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Bạn đang xem bài viết: “Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2” Tại Chuyên mục: “Tiểu đường thai kỳ“.
Gợi ý – Tìm hiểu chi tiết:
https://kienthuctieuduong.vn/
