Làm thế nào để giúp trẻ em mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 có một cuộc sống học đường tốt hơn?
Danh mục nội dung
- 1. Vẫn còn nhiều quan niệm sai lầm về bệnh tiểu đường tuýp 1
- 2. Trẻ em mắc tiểu đường tuýp 1 sẽ lớn lên cùng với bệnh
- 3. Quan trọng là sự liên kết của cả bệnh nhân – trường học- cơ sở y tế
- 4. Nhà trường cần hiểu về tiểu đường tuýp 1
- 5. Hỗ trợ từ những người xung quanh cũng quan trọng trong đối phó với hạ đường huyết
1. Vẫn còn nhiều quan niệm sai lầm về bệnh tiểu đường tuýp 1
Bệnh tiểu đường tuýp 1 xảy ra do các tế bào của tuyến tụy bị phá vỡ và không thể tiết ra insulin hoặc lượng bài tiết rất thấp. Nguyên nhân gây bệnh được cho do các phản ứng tự miễn bất thường hoặc nhiễm virus, nhưng nó vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn. Bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 cần tiếp tục điều trị bằng insulin trong suốt quãng đời còn lại vì nếu không bổ sung insulin thì không thể sống lâu được.
Khác với tiểu đường tuýp 2 thường khởi phát ở người lớn do gen di truyền hoặc thói quen sinh hoạt, tiểu đường tuýp 1 có đặc điểm là khởi phát nhiều ở thanh thiếu niên 10 – 15 tuổi và không liên quan đến thói quen sinh hoạt.
Ở Nhật, tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 rất thấp so với bệnh tiểu đường tuýp 2 và hàng năm chỉ có khoảng 1,5 đến 2 trong số 100.000 người được dự đoán sẽ mắc bệnh tiểu đường tuýp 1. Theo nghiên cứu của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế (IDF), trên toàn thế giới hàng năm có hơn 79.000 trẻ em khởi phát bệnh (2013).
Số lượng bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 ít nên có nhiều quan niệm sai lầm về bệnh này, chẳng hạn như “nguyên nhân gây bệnh là do thói quen ăn uống không điều độ hoặc thiếu vận động”, hay “môi trường sinh hoạt có vấn đề”. Những hiểu lầm này không chỉ ảnh hưởng đến điều trị mà còn gây tổn thương cho cả người bệnh lẫn gia đình của họ.
2. Trẻ em mắc tiểu đường tuýp 1 sẽ lớn lên cùng với bệnh
“Trẻ em mắc tiểu đường tuýp 1 sẽ lớn lên cùng bệnh nên cần biết tự quản lý đo đường huyết hoặc tiêm insulin khi cần thiết dưới sự giám sát của gia đình và nhân viên y tế. Tại những cơ sở y tế, các y bác sĩ cần tận dụng các cơ hội nhập viện và tư vấn ngoại trú để tiếp tục tham gia vào sự phát triển của trẻ” – Sayoko Horikawa, Giám đốc Nội tiết và Chuyển hóa, Trung tâm Sức khỏe và Phát triển Trẻ em Quốc gia cho biết.
Tại Trung tâm Sức khỏe và Phát triển Trẻ em Quốc gia, các bác sĩ, y tá ngoại trú, y tá phường và chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký thành lập một nhóm để hỗ trợ trẻ em và gia đình của họ. Ngoài ra, vào giai đoạn đầu khởi phát bệnh ở trẻ, luôn cần có một cuộc hội thảo với một giáo viên của trường với sự có mặt của một giáo viên y tế của trường.
Trước hết trẻ mắc bệnh và bố mẹ cần phải hiểu đúng về bệnh tiểu đường tuýp 1, sau đó sắp xếp thời gian để nói chuyện với cả giáo viên chủ nhiệm và giáo viên y tế về những biện pháp tại trường học. Khi đó, cần phải ưu tiên chú ý tới cảm xúc của bệnh nhi.
Trong cuộc nói chuyện, cần đề cập và thảo luận những điểm mấu chốt như: (1) nơi tiêm insulin, (2) triệu chứng và biện pháp đối phó với hạ đường huyết, (3) thực đơn của bữa ăn bổ sung và địa điểm bổ sung, (4) biện pháp cho hạ đường huyết trong giáo dục thể chất, (5) tham gia giáo dục thể chất, hoạt động câu lạc bộ, du ngoạn trường học, (6) có công khai bệnh hay không, nếu có thì công khai tới mức độ nào.
Trong mọi trường hợp, vì phụ huynh của bệnh nhân sẽ liên lạc với nhà trường nhiều lần, nên điều quan trọng là phải xây dựng mối quan hệ tin cậy vững chắc với các giáo viên.
“Mục tiêu của việc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1 ở trẻ em là để trẻ tăng trưởng và phát triển bình thường nên về cơ bản không có giới hạn nào về thực phẩm và việc tập thể dục. Điều quan trọng là phải hiểu và hỗ trợ từ các khía cạnh thể chất và tinh thần bằng cách kết hợp điều trị insulin vào cuộc sống hàng ngày”– ông Horikawa giải thích.
3. Quan trọng là sự liên kết của cả bệnh nhân – trường học- cơ sở y tế
Sự hợp tác giữa bệnh nhân và gia đình của họ (người giám hộ), trường học (giáo viên y tế, giáo viên chủ nhiệm) và cơ sở y tế (bác sĩ chính) rất cần thiết cho trẻ em mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 để trẻ có một cuộc sống học đường lành mạnh.
Mạng lưới IDDM Nhật Bản là một tổ chức phi lợi nhuận được công nhận, hoạt động trong việc giúp đỡ bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường loại 1 hoặc phụ thuộc insulin và gia đình họ (IDDM).
Chủ tịch Tatsuo Inoue nói: “Tôi muốn các giáo viên thân quen với trẻ em ở trường hiểu về bệnh tiểu đường tuýp 1, sau đó là tích cực tham gia các cuộc họp trao đổi với bệnh nhân, người nhà và các chuyên gia y tế để xây dựng mối quan hệ tin cậy trong cuộc sống của trẻ”.
Giáo viên cần biết về bệnh tiểu đường tuýp 1, hiểu được rằng trẻ có thể vui vẻ học tập tại trường giống như trước khi bị bệnh cũng như là hiểu được cảm xúc của cha mẹ của trẻ.
4. Nhà trường cần hiểu về tiểu đường tuýp 1
Bệnh tiểu đường cần được điều trị trong cuộc sống hàng ngày. Nhiều bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 tiêm insulin hàng ngày và tự đo đường huyết nhằm kiểm soát mức đường huyết ở mức bình thường hoặc gần bình thường.
Nếu trẻ có thể làm điều này, trẻ có thể sinh hoạt bình thường, và dần dần nó trở thành một phần của cuộc sống khi trẻ đã quen với nó. Một khi điều trị trở nên quen thuộc và kiểm soát đường huyết được duy trì tốt, sẽ không có hạn chế đặc biệt nào trong cuộc sống. Việc tham gia các lớp học giáo dục thể chất (bao gồm bể bơi), các sự kiện thể thao, thi đấu marathon và các hoạt động câu lạc bộ thể thao có thể được thực hiện theo cách tương tự như những đứa trẻ khác.
“Điều quan trọng là phải có hiểu biết đúng đắn về bệnh tiểu đường loại 1 ở trường. Không phải là làm điều gì quá to tát, chỉ cần nếu trẻ có thể kiểm soát lượng đường trong máu của mình, trẻ sẽ có một cuộc sống bình thường”. Oike Yoshie, người giám hộ trẻ em mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 cho biết.
Tại Nhật có ít bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 nên các thành viên gia đình, bạn bè và giáo viên trường học thường không quen với nó, và bệnh nhân có thể lo lắng về sự thiếu hiểu biết và cô lập của họ, cũng như có bất an về tiên lượng cuộc sống và mối quan tâm về tương lai. Ông Horikawa nói rằng vai trò của trại hè tiểu đường là tuyệt vời đối với những đứa trẻ mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 như vậy.
Trại hè tiểu đường là nơi tập hợp những đứa trẻ trải qua điều trị tương tự. Nó được tổ chức nhằm mục đích thúc đẩy sự tự lập và tích cực cần thiết ở trẻ cho điều trị y tế như tự tiêm và đối phó với hạ đường huyết, nhằm loại bỏ căng thẳng do bệnh. Trại hè này được bắt đầu vào năm 1967 và hiện nay đang được tổ chức hàng năm trên toàn quốc.
5. Hỗ trợ từ những người xung quanh cũng quan trọng trong đối phó với hạ đường huyết
Liệu pháp tiêm insulin (CSII) là phương pháp điều trị liên tục truyền insulin dưới da thực hiện thủ công. Liệu pháp này được cho là có ích khi kiểm soát lượng đường trong máu bằng liệu pháp insulin thông thường gặp khó khăn. Bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 đang điều trị bằng tiêm insulin đang gia tăng và cũng có nhiều bệnh nhân được điều trị bằng cách tiêm insulin.
Hạ đường huyết, một tác dụng phụ của việc tiêm insulin, là tình trạng nồng độ đường trong máu quá thấp do tác dụng của insulin. Nói chung, khi mức đường trong máu là 70mg/dL hoặc ít hơn, cảm giác đói và giảm nồng độ xuất hiện. Hơn nữa, khi lượng đường trong máu giảm xuống dưới 50mg/dL, bạn sẽ bị buồn ngủ, run rẩy, ra mồ hôi, tức ngực. Nếu đường huyết hạ hơn nữa, còn có những biểu hiện khác chẳng hạn như rối loạn ý thức.
Điều trị bệnh tiểu đường đã tiến triển và tần suất hạ đường huyết thấp hơn trước, nhưng nó vẫn có thể xảy ra khi tập thể dục quá mức, khi ăn ít hoặc khi muộn. Đối phó với hạ đường huyết trong đời sống học đường rất quan trọng đối với trẻ em mắc bệnh tiểu đường tuýp 1.
Nếu hạ đường huyết xảy ra, các triệu chứng được giảm bớt bằng cách bổ sung glucose. Đường hoặc nước trái cây có thể được sử dụng, nhưng cũng có viên glucose và thạch có thể nhanh chóng tăng lượng đường trong máu chỉ với số lượng nhỏ. Khi bệnh nhi cần bổ sung ăn uống để phòng hạ đường huyết, chúng ta cần hiểu đây không phải là ăn vặt mà là bởi vì việc này cần cho cơ thể.
Khi đối phó với hạ đường huyết, giáo viên trường học và hỗ trợ từ những người xung quanh cũng cần thiết. “Cho dù là trẻ mắc bệnh tiểu đường đi chăng nữa, đừng đối xử với bạn có bệnh của mình như một bệnh nhân mà hãy cứ coi bạn là bạn cùng lớp. Đối với giáo viên chủ nhiệm, cần coi chừng các triệu chứng đường huyết thấp ở trẻ em trong thời gian hạ đường huyết có khả năng xảy ra, để có thể phản ứng ngay lập tức khi có sự cố”– Ông Kinami Kino nói.
Bạn đang xem bài viết: “Phụ nữ bị bệnh tiểu đường trên 40 tuổi có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn nam giới” tại Chuyên mục: “Sống cùng bệnh“.
⇒ Gợi ý – Tìm Hiểu Chi Tiết:
https://kienthuctieuduong.vn/
(Nguồn: Viện nghiên cứu thông tin y tế và sức khoẻ Nhật Bản)
