Phương pháp kiểm tra sàng lọc bất thường chuyển hóa glucose khi mang thai là gì?

Cỡ chữ:
A A
Tất cả phụ nữ mang thai nên được kiểm tra về khả năng dung nạp glucose để được chẩn đoán sớm bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ và bệnh tiểu đường thai kỳ, tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng tới thai phụ và thai nhi.

1. Kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ

Trường hợp thai phụ đáp ứng các tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường khi chưa mang thai thì việc chẩn đoán “Bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ” bằng thử nghiệm khả năng dung nạp glucose trong giai đoạn đầu là hợp lý và cần thiết. Điều này là do không có sự khác biệt về khả năng dung nạp glucose ở phụ nữ ở giai đoạn đầu thai kỳ và trước khi mang thai. Nói cách khác, phương pháp kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ sẽ tiến hành đo đường huyết ngẫu nhiên của thai phụ, nếu kết quả là trên 100mg/dL hoặc cao hơn, xét nghiệm dung nạp 75g OGTT được thực hiện. Và nếu chỉ số đường huyết lúc đói là 126 mg/dL hoặc cao hơn và HbA1c trên 6.5%, thai phụ sẽ được chẩn đoán là bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ.

Phương pháp kiểm tra sàng lọc bất thường chuyển hóa glucose khi mang thai là gì? 2
Kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ

>> Xem thêm chi tiết “Tiêu chuẩn chẩn đoán 3 loại rối loạn chuyển hóa glucose” tại bài viết: “Những thay đổi trong tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh tiểu đường thai kỳ

2. Tính hiệu quả của phương pháp kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ trong thai kỳ

Hai thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên (RCT) đã cho thấy tính hiệu quả phương pháp kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ (GDM) trong thai kỳ.

Trong RCT liên quan đến việc quản lý GDM ở Úc, các nhà nghiên cứu đã tiến hành sàng lọc GDM trong thai kỳ từ 16~30 tuần bằng xét nghiệm thử glucose 50g (GCT), đối với những người dương tính trong sàng lọc (GCT: 140 mg/dL trở lên), thực hiện thử nghiệm dung nạp glucose đường uống 75g (75g OGTT). Thử nghiệm này đã chỉ ra rằng nhóm bệnh nhân đã can thiệp điều trị (điều trị bằng chế độ ăn uống, tự đo đường huyết, liệu pháp insulin) có nguy cơ khởi phát biến chứng ở mẹ và bé thấp hơn so với nhóm không can thiệp điều trị (nhóm khám sức khỏe bình thường).

Phương pháp kiểm tra sàng lọc bất thường chuyển hóa glucose khi mang thai là gì? 3
Kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ trong thai kỳ

Ngoài ra, trong RCT liên quan đến việc quản lý GDM ở Hoa Kỳ thực hiện GCT trong thai kỳ ở 24~30 tuần, sau đó thực hiện 100g OGTT đối với các đối tượng dương tính. Thử nghiệm này đã chỉ ra rằng nhóm GDM can thiệp điều trị có sự hồi phục ở mẹ và bé tốt hơn so với nhóm không can thiệp điều trị. Hai thử nghiệm RCT này đã chỉ ra rằng xét nghiệm sàng lọc, chẩn đoán GDM và kiểm soát đường huyết trong thai kỳ là rất quan trọng.

3. Tính hiệu quả của phương pháp kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ giai đoạn đầu thai kỳ

Cơ sở để kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ trong giai đoạn đầu thai kỳ ở thời điểm hiện tại vẫn còn rất hạn chế.

Theo Khuyến nghị của Hiệp hội Nghiên cứu Bệnh tiểu đường và Mang thai Quốc tế (IADPSG) năm 2010, ở giai đoạn đầu thai kỳ, nếu chỉ số đường huyết lúc đói ở thai phụ từ 92 mg/dL trở lên và dưới 126 mg/dL thì đó là dấu hiệu của GDM. Hai giá trị tiêu chuẩn chẩn đoán nêu trên là giá trị được xác định dựa trên kết quả nghiên cứu HAPO trong giai đoạn nửa sau của thai kỳ (24~32 tuần của thai kỳ). Cần lưu ý rằng mặc dù có sự khác biệt về khả năng dung nạp glucose ở thai phụ trong giai đoạn đầu thai kỳ và giữa thai kỳ nhưng cùng xét một giá trị tiêu chuẩn chẩn đoán.

Phương pháp kiểm tra sàng lọc bất thường chuyển hóa glucose khi mang thai là gì? 5
Kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ giai đoạn đầu thai kỳ

Ví dụ, Riskin-Mashiah S và cộng sự đã chỉ ra rằng chỉ số đường huyết khi đói là cơ sở chẩn đoán GDM nhưng Sachs DA và cộng sự đã đưa ra báo cáo rằng chỉ số đường huyết lúc đói ở giai đoạn đầu thai kỳ có tỷ lệ dương tính giả cao và không phù hợp để sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ. Ở giai đoạn đầu thai kỳ, chỉ số đường huyết lúc đói thường bị hạ thấp. Zhu WW và cộng sự cũng đưa ra báo cáo chỉ ra chỉ số đường huyết lúc đói là 92 mg/dL không trở thành yếu tố tiên lượng GDM ở giai đoạn 24~28 tuần của thai kỳ. Mặt khác, một báo cáo khác chỉ ra rằng chỉ số đường huyết lúc đói trong giai đoạn đầu thai kỳ có liên quan đến sự phát triển quá mức của trẻ.

Hiện nay, chưa có RCT chẩn đoán GDM trong giai đoạn đầu thai kỳ và chưa có cơ sở nào giải thích về vấn đề chẩn đoán GDM thông qua chỉ số đường huyết lúc đói. Trong tương lai gần, IADPSG dự đoán rằng chỉ số đường huyết lúc đói từ 92 mg/dL trở lên trong giai đoạn đầu thai kỳ có thể liên quan đến sự phát triển của trẻ nhưng ý nghĩa chẩn đoán GDM sớm vẫn chưa có cơ sở khẳng định rõ ràng.

Tóm lại, phụ nữ mang thai nên được khuyến khích kiểm tra sàng lọc về khả năng dung nạp glucose. Trong giai đoạn đầu thai kỳ, điều quan trọng thai phụ cần được chẩn đoán “bệnh tiểu đường thực sự trong thai kỳ” (overt diabetes in pregnancy). Phương pháp sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ trong giai đoạn đầu thai kỳ là thực hiện kiểm tra lượng đường trong máu ngẫu nhiên với giá trị ngưỡng (cut-off value: giá trị được nhiều nghiên cứu xác định để làm mốc phân biệt giữa bị bệnh và không bị bệnh) là 95 mg/dL hoặc 100 mg/dL và thực hiện tiếp dung nạp glucose đường uống 75g (75g OGTT) đối với các đối tượng dương tính. Phương pháp sàng lọc GDM trong thai kỳ là thực hiện kiểm tra lượng đường trong máu ngẫu nhiên hoặc xét nghiệm thử glucose 50g (GCT) với giá trị ngưỡng lần lượt là 100 mg/dL và 140 mg/dL và thực hiện 75g OGTT đối với các đối tượng dương tính.

Bạn đang xem bài viết:Phương pháp kiểm tra sàng lọc bất thường chuyển hóa glucose khi mang thai là gì?” tại Chuyên mục:Tiểu đường thai kỳ” 

https://kienthuctieuduong.vn/

Chia sẻ
Bài viết liên quan
Phụ nữ bị tiểu đường có nên mang thai? Tiêu chuẩn mang thai là gì?
Những phụ nữ đang mong muốn có con nhưng mắc bệnh tiểu đường chắc...
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé?
Không chỉ ở Nhật Bản mà ở tất cả các nước trên thế giới,...
Tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không?
Gần đây “bệnh tiểu đường thai kỳ” ở phụ nữ mang thai ngày càng...
Ăn nhiều thực phẩm có chất xơ khi mang thai giúp giảm nguy cơ bị béo phì và tiểu đường ở trẻ
Các nhà khoa học đã chứng minh: trong thời kỳ mang thai, nếu người...
Phương pháp theo dõi và đánh giá khả năng dung nạp glucose của thai phụ sau sinh
Khoảng 40% phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ khởi phát bệnh tiểu đường...
Xét nghiệm đái tháo đường ở phụ nữ mang thai
Xét nghiệm đái tháo đường ở phụ nữ mang thai là xét nghiệm như...
Phụ nữ bị tiểu đường có nên mang thai? Tiêu chuẩn mang thai là gì?
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé?
Tiểu đường thai kỳ có sinh thường được không?
Ăn nhiều thực phẩm có chất xơ khi mang thai giúp giảm nguy cơ bị béo phì và tiểu đường ở trẻ
Phương pháp theo dõi và đánh giá khả năng dung nạp glucose của thai phụ sau sinh
Xét nghiệm đái tháo đường ở phụ nữ mang thai
Xem nhiều nhất
Mới nhất
Bệnh nhân tiểu đường cần “Vitamin D” – Quan trọng cho việc xây dựng xương khỏe mạnh – 98% người Nhật thiếu “Vitamin D”
Hoạt động thể dục như đi bộ vào buổi chiều giúp cải thiện đáng kể lượng đường trong máu – Những người mắc bệnh tiểu đường cần quan tâm đến lối sống hàng ngày
Chất xơ trong thực phẩm giúp giảm nguy cơ tiểu đường và béo phì bằng cách tạo ra axit béo ngắn, tăng cường vi khuẩn có lợi cho đường ruột
9 biện pháp phòng ngừa và cải thiện với “nấm chân” ở người bị tiểu đường – Vượt qua mùa hè nóng ẩm
Yoga giúp cải thiện tiểu đường và huyết áp cao, có tác động tích cực đến tâm lý và thích nghi với thay đổi trong thời đại sau dịch COVID
Người bị tiểu đường có sự lão hóa nhanh của não? Giảm đường huyết giúp giảm nguy cơ mắc chứng suy giảm nhận thức đáng kể – “Bảy lối sống phòng ngừa”
Những lối sống chung của những người thành công trong “giảm cân” – Béo phì tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
WHO thiết lập 5 mục tiêu toàn cầu cho bệnh tiểu đường nhằm Bảo vệ cuộc sống của những người mắc bệnh tiểu đường – Phản ứng chống lại sự gia tăng nhanh chóng của tiểu đường trên toàn thế giới
Chỉ 2 phút đi bộ sau bữa ăn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Ngủ trưa dài làm tăng nguy cơ béo phì, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường