Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé?

Cỡ chữ:
A A

Không chỉ ở Nhật Bản mà ở tất cả các nước trên thế giới, phụ nữ sau khi sinh đều được khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ. Nuôi con bằng sữa mẹ là phương pháp bổ sung dinh dưỡng tự nhiên và lý tưởng nhất cho mẹ và bé. Việc nuôi con bằng sữa mẹ có hiệu quả không chỉ về dinh dưỡng mà còn trong việc thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa mẹ và bé. Dinh dưỡng trong sữa mẹ có ảnh hưởng tốt đến tình trạng sức khỏe của trẻ trong tương lai và đặc biệt có tác dụng phòng ngừa bệnh béo phì. Thời gian con được bú sữa mẹ càng dài, nguy cơ phát triển hội chứng chuyển hóa và bệnh tiểu đường tuýp 2 ở mẹ càng giảm.

1. Phong trào hướng tới hỗ trợ và thúc đẩy việc nuôi con bằng sữa mẹ

Trong những năm gần đây, việc khuyến khích phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ đã trở nên phổ biến không chỉ ở Hoa Kỳ, Châu Âu mà gần như ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Năm 1989, Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) đã công bố “10 điều để thành công trong việc nuôi con bằng sữa mẹ” như một khuyến cáo chung, thúc đẩy ​​chăm sóc trẻ sơ sinh phù hợp hơn tập trung vào việc nuôi con bằng sữa mẹ, dịch vụ “Baby-Friendly Hospital” đang được triển khai trên toàn thế giới.

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé? 5
Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại nhiều lợi ích cho cả mẹ và bé

Tại Nhật Bản, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi đã công bố tài liệu “Hướng dẫn hỗ trợ cho con bú và cai sữa” vào năm 2007 để thúc đẩy việc nuôi con bằng sữa mẹ. Bốn điểm sau đây có thể được đề cập như là mục tiêu của hướng dẫn.

(1) Thông qua quá trình cho con bú và cai sữa, điều chú trọng là thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa người mẹ và đứa trẻ cùng với việc duy trì sức khỏe của cả mẹ và bé.

(2) Tập trung vào sự tăng trưởng và phát triển của mỗi đứa trẻ, thay vì chỉ tập trung vào những thứ khác, như sữa và đồ ăn cai sữa cho trẻ .

(3) Có thể chia sẻ những vấn đề cơ bản liên quan đến những hỗ trợ mong muốn ở nhân viên y tế chuyên về phụ nữ mang thai và trẻ em.

(4) Những hỗ trợ trong giai đoạn cho con bú và cai sữa sẽ được triển khai ở nhiều nơi hơn nhằm hướng đến hỗ trợ cho sự hình thành các mối quan hệ cha mẹ và con cái tốt đẹp, sự tăng trưởng và phát triển lành mạnh của trẻ em.

“Baby-Friendly Hospital; BFD” được công nhận là bệnh viện khuyến khích phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ và số lượng đang tăng lên hàng năm tại Nhật Bản và đến năm 2015, con số lên đến 72 bệnh viện.

Năm 2008, Hiệp hội Khoa học Trẻ em Nhật Bản đã thành lập “Nhóm Dự án Xúc tiến Nuôi con bằng sữa mẹ” cùng với Ủy ban Dinh dưỡng và Ủy ban Trẻ sơ sinh. Trong nhóm này, các bác sĩ nhi khoa đã tổ chức các buổi hội thảo khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ vào năm 2009 với mục tiêu trình bày các hướng dẫn có thể thúc đẩy khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ tại nhiều địa điểm như cơ sở tư vấn chăm sóc trẻ em và nơi diễn ra các hoạt động cộng đồng.

Bảng 1: 10 điều để thành công trong việc nuôi con bằng sữa mẹ

(1) Phổ biến triệt để cho tất cả các nhân viên ý tế liên quan về những điều kiện cơ bản trong việc nuôi con bằng sữa mẹ.

(2) Huấn luyện tất cả nhân viên y tế về các kỹ năng cần thiết để thực hiện những điều kiện trên.

(3) Cung cấp cho tất cả phụ nữ mang thai thông tin về lợi ích của việc cho con bú và phương pháp thực hiện hiệu quả.

(4) Hỗ trợ giúp người mẹ có thể bắt đầu cho con bú trong vòng 30 phút sau khi sinh.

(5) Hướng dẫn người mẹ cách cho con bú và cách duy trì sự tiết sữa mẹ ngay cả khi mẹ và con không thể gần nhau. 

(6) Trừ những yếu tố quan trọng trong mặt y tế, không bổ sung cho trẻ sơ sinh dinh dưỡng hoặc nước ngoài sữa mẹ.

(7) Nên thiết lập không gian phù hợp cho cả mẹ và bé để mẹ và bé có thể luôn ở bên nhau.  

(8) Nên cho con bú thoải mái khi bé muốn.

(9) Trong giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ, không cho trẻ dùng núm vú nhân tạo hoặc núm vú giả.

(10) Thúc đẩy tạo nhóm hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ.

2. Ý nghĩa của việc nuôi con bằng sữa mẹ

Nuôi con bằng sữa mẹ là phương pháp bổ sung dinh dưỡng tự nhiên và lý tưởng nhất cho mẹ và bé. Dinh dưỡng trong sữa mẹ không chỉ tốt cho sức khỏe của trẻ trong giai đoạn bú mẹ mà còn ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của trẻ trong tương lai. Ngoài ra, sự tiếp xúc giữa mẹ và bé thông qua việc nuôi con bằng sữa mẹ có hiệu quả trong việc thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa mẹ và bé.

Bảng 2: Lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ

Lợi ích đối với trẻ Lợi ích đối với mẹ
+ Tác dụng tăng cường hệ miễn dịch

+ Giảm nguy cơ khởi phát bệnh tiểu đường tuýp 2, béo phì

+ Sữa mẹ có thành phần tối ưu tốt cho trẻ, giảm gánh nặng trao đổi chất

+ Phát triển cơ mặt và cằm

+ Phát triển mối quan hệ tin cậy với người mẹ

+ Sữa mẹ rất an toàn

+ Hồi phục sức khỏe sau sinh nhanh chóng

+ Thúc đẩy bài tiết hormone của mẹ (prolactin)

+ Ức chế rụng trứng

+ Mang lại sự ổn định về tinh thần

+ Ức chế sự khởi phát ung thư vú, ung thư buồng trứng, bệnh tiểu đường tuýp 2

+ An toàn và tiết kiệm

3. Thành phần của sữa mẹ

Thành phần của sữa mẹ sẽ thay đổi chút ít sau khi sinh và không đổi sau khoảng 10 ngày. Sữa mẹ trong thời gian 3~5 ngày sau khi sinh được gọi là sữa non và sau đó trải qua giai đoạn chuyển tiếp. Sữa non là một chất lỏng màu vàng nhạt, hơi nhớt, có nhiều protein, khoáng chất và ít đường sữa. Trong sữa non chứa một lượng lớn các chất ức chế nhiễm trùng như immunoglobulin A, lactoferrin và cũng có tác dụng thúc đẩy bài tiết meconium. Do đó, điều quan trọng đối với trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sơ sinh nhẹ cân cần phải được cho ăn sữa non. Sữa trưởng thành có màu vàng nhạt và ngọt. So với sữa non, sữa trưởng thành có nhiều chất béo và đường sữa hơn.

4. Sữa mẹ giúp giảm nguy cơ béo phì và bệnh lối sống ở trẻ

Một số nghiên cứu đã đưa ra bằng chứng cho rằng việc cho con bú trong thời gian dài có thể làm giảm nguy cơ béo phì ở trẻ em. Việc nuôi con bằng sữa mẹ đã được báo cáo giúp giảm nguy cơ thừa cân 22-24% trong suốt giai đoạn phát triển của trẻ từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành. Từ phân tích tổng hợp của 39 nghiên cứu được công bố trong 40 năm qua, WHO đã kết luận rằng trẻ được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ có tỷ lệ thừa cân/ béo phì thấp. Các phân tích tổng hợp khác cũng đã chỉ ra rằng thời gian cho con bú tăng thêm một tháng giúp giảm 4% nguy cơ thừa cân ở trẻ.

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé?
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh béo phì ở bé

Mặc dù cơ chế này vẫn chưa được làm rõ đầy đủ, nhưng từ những báo cáo trước đây, những điều sau đây có thể được đề cập như lý do:

(1) Các hoạt chất sinh học như adiponectin, leptin được chuyển từ sữa mẹ sang trẻ sơ sinh có thể ngăn chặn sự gia tăng các tế bào mỡ ở trẻ thông qua tác động của các yếu tố tăng trưởng khác nhau.

(2) Do nồng độ protein trong sữa mẹ thấp nên nồng độ insulin trong máu và yếu tố tăng trưởng giống như insulin (IGF-1) ở trẻ được nuôi bằng sữa mẹ thấp hơn so với trẻ nuôi nhân tạo.
(Insulin thúc đẩy quá trình tổng hợp chất béo và IGF-1 làm tăng các tế bào mỡ)

(3) Trong việc nuôi con bằng sữa mẹ, trẻ được cho bú một cách tự nhiên theo mong muốn đồng thời có sự skinship (tiếp xúc bằng da) với mẹ, vì vậy người ta cho rằng khả năng kiểm soát sự thèm ăn của trẻ phát triển tốt.

Mối quan hệ giữa việc nuôi con bằng sữa mẹ và phòng ngừa béo phì đã được một số Hiệp hội đưa ra báo cáo với hình thức như hướng dẫn. Hiệp hội Nội tiết Hoa Kỳ đã đưa ra các hướng dẫn về bệnh béo phì ở trẻ em vào tháng 12 năm 2008 và đã khuyến nghị người mẹ nên tiếp tục cho con bú ít nhất 6 tháng như một biện pháp phòng ngừa trẻ béo phì.

Mặt khác, vẫn chưa có kết luận rằng liệu việc nuôi con bằng sữa mẹ có làm giảm nguy cơ phát triển bệnh béo phì và tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em sinh ra từ phụ nữ mang thai mắc bệnh tiểu đường thai kỳ và phụ nữ bị tiểu đường trước khi mang thai hay không. Người ta kỳ vọng vấn đề này được làm sáng tỏ bởi những nghiên cứu trong tương lai.

>> Bài viết hữu ích cần quan tâm: “Tập thể dục khi mang thai làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ và béo phì

5. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 ở người mẹ

Nuôi con bằng sữa mẹ được cho là có hiệu quả giúp tiêu thụ năng lượng cho người mẹ và tác động giúp loại bỏ sự tích tụ chất béo trong thai kỳ. Một số báo cáo đã chỉ ra rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ có tác dụng tích cực trong việc cải thiện các yếu tố gây bệnh tim mạch như lipid trong máu và giúp phụ nữ giảm cân sau sinh. Nói cách khác, việc cho con bú làm giảm LDL cholesterol trong máu sau khi sinh, tăng HDL cholesterol, giảm triglyceride (TG), giảm chỉ số đường huyết lúc đói và mức insulin.

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé? 1
Lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ ảnh hưởng tốt tới người mẹ như thế nào?

Gunderson EP đã tiến hành điều tra trong một thời gian dài 20 năm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa của người mẹ ở mỗi giai đoạn cho con bú. Những người mẹ bị tiểu đường thai kỳ và những người mẹ khỏe mạnh đều được chia thành các nhóm có thời gian cho con bú: từ 0~1 tháng, 1~5 tháng, 6~9 tháng, 9 tháng trở lên. Kết quả điều tra cho thấy nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa giảm xuống đáng kể khi thời gian cho con bú kéo dài hơn. Ảnh hưởng của việc nuôi con bằng sữa mẹ ở người mẹ bị tiểu đường thai kỳ lớn hơn so với những người mẹ không bị tiểu đường thai kỳ.

Trong Nurses’ Health Study, ở những bà mẹ thực hiện cho con bú từ 4 tháng trở lên trong Nghiên cứu Sức khỏe của Y tá, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 sau đó giảm từ 35 đến 40%.

Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé? 4
Cho con bú sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 ở người mẹ

Trong nghiên cứu sức khỏe của y tá, các bà mẹ cho con bú trong 4 tháng trở lên, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 đã giảm 25% và ở người mẹ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, nguy cơ khởi phát bệnh tiểu đường giảm từ 35~40%. Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, chưa có kết luận nào về mối quan hệ giữa việc cho con bú và nguy cơ khởi phát bệnh tiểu đường đối với người mẹ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. Để làm sáng tỏ vấn đề này, các nghiên cứu đoàn hệ tương lai có thể cần thiết.

Nhiều nghiên cứu cũng đã được thực hiện về mối liên hệ giữa việc nuôi con bằng sữa mẹ với sự phát triển ung thư vú. Mặc dù có nhiều báo cáo cho thấy các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ sẽ giảm nguy cơ ung thư vú, nhưng cũng có những báo cáo rằng họ không tìm thấy bất kỳ mối liên hệ nào giữa việc cho con bú và ung thư vú. Một trong những lý do tại sao việc cho con bú có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư vú đó là việc sản xuất các tế bào sữa mẹ thúc đẩy sự biệt hóa của mô vú nhiều hơn, điều này giúp các mô không xuất hiện bệnh ác tính.

Bạn đang xem bài viết:Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở mẹ và bé?” tại Chuyên mục:Tiểu đường thai kỳ“.

https://kienthuctieuduong.vn/

Chia sẻ
Bài viết liên quan
Phân loại bệnh tiểu đường
Theo nguyên nhân, người ta phân loại bệnh tiểu đường thành 4 loại: bệnh...
Tiểu đường thai kỳ có được ăn khoai lang?
Những người bị tiểu đường thai kỳ có được ăn khoai lang không là...
Phương pháp kiểm soát đường huyết trước và sau khi sinh mổ
Khi thai phụ bị rối loạn chuyển hóa glucose phải đối mặt với tình...
Phụ nữ bị tiểu đường trước khi mang thai: Lưu ý xuất viện sau sinh
Thai phụ bị tiểu đường trước khi mang thai luôn tích cực kiểm soát...
Các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ và tiểu đường tuýp 2 ở phụ nữ
Thời kỳ mang thai ở phụ nữ là giai đoạn nhạy cảm, cơ thể...
Người mẹ nên kiểm soát đường huyết sau sinh như thế nào?
Việc kiểm soát đường huyết sau sinh là điểm mấu chốt quyết định người...
Phân loại bệnh tiểu đường
Tiểu đường thai kỳ có được ăn khoai lang?
Phương pháp kiểm soát đường huyết trước và sau khi sinh mổ
Phụ nữ bị tiểu đường trước khi mang thai: Lưu ý xuất viện sau sinh
Các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ và tiểu đường tuýp 2 ở phụ nữ
Người mẹ nên kiểm soát đường huyết sau sinh như thế nào?
Xem nhiều nhất
Mới nhất
Bệnh nhân tiểu đường cần “Vitamin D” – Quan trọng cho việc xây dựng xương khỏe mạnh – 98% người Nhật thiếu “Vitamin D”
Hoạt động thể dục như đi bộ vào buổi chiều giúp cải thiện đáng kể lượng đường trong máu – Những người mắc bệnh tiểu đường cần quan tâm đến lối sống hàng ngày
Chất xơ trong thực phẩm giúp giảm nguy cơ tiểu đường và béo phì bằng cách tạo ra axit béo ngắn, tăng cường vi khuẩn có lợi cho đường ruột
9 biện pháp phòng ngừa và cải thiện với “nấm chân” ở người bị tiểu đường – Vượt qua mùa hè nóng ẩm
Yoga giúp cải thiện tiểu đường và huyết áp cao, có tác động tích cực đến tâm lý và thích nghi với thay đổi trong thời đại sau dịch COVID
Người bị tiểu đường có sự lão hóa nhanh của não? Giảm đường huyết giúp giảm nguy cơ mắc chứng suy giảm nhận thức đáng kể – “Bảy lối sống phòng ngừa”
Những lối sống chung của những người thành công trong “giảm cân” – Béo phì tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
WHO thiết lập 5 mục tiêu toàn cầu cho bệnh tiểu đường nhằm Bảo vệ cuộc sống của những người mắc bệnh tiểu đường – Phản ứng chống lại sự gia tăng nhanh chóng của tiểu đường trên toàn thế giới
Chỉ 2 phút đi bộ sau bữa ăn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Ngủ trưa dài làm tăng nguy cơ béo phì, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường